Overheden staan onder toenemende druk om gegevens veilig, eenduidig en toegankelijk beschikbaar te stellen. Nieuwe wetgeving zoals de Single Digital Gateway-verordening (SDG) en eIDAS 2.0 vraagt om concrete actie. Tegelijkertijd gebruiken steeds meer partijen – van gemeenten tot EU-instellingen – dezelfde soort gegevens: geboorte, adres, vergunningen, nationaliteit. Het probleem? Elke keer opnieuw ontsluiten, in net iets andere formats, onder andere afspraken.
Om die versnippering op te lossen, werkt VNG met gemeenten, RINIS en Enable U aan een beproeving van een uniforme oplossing: één API waarmee bronhouders zoals gemeenten hun gegevens beschikbaar stellen voor uiteenlopende toepassingen. De techniek is gebaseerd op Common Ground-principes en bestaande standaarden als Digikoppeling REST-API en FSC (Federated Service Connectivity).
In deze eerste fase word getest of de oplossing werkt voor uitwisseling van gemeentelijke gegevens met andere EU-lidstaten via het OOTS-kanaal (Once Only Technical System). RINIS fungeert hierbij als schakel tussen gemeenten en Europese overheden. De API maakt het mogelijk dat een inwoner van, zeg, Groningen digitaal een vergunning aanvraagt in Spanje – met een dataverzoek dat rechtstreeks, veilig en geautomatiseerd beantwoord wordt door de brongemeente.
De voordelen zijn evident: minder beheerlast, betere datakwaliteit, en een infrastructuur die klaar is voor Europese interoperabiliteit én de komst van de digitale wallet onder eIDAS 2.0. Vertrouwensdiensten kunnen straks via dezezelfde aansluiting gegevens verifiëren voor digitale identiteiten.
De eerste fase loopt in het voorjaar van 2025, met onder andere een hackathon en een test in Den Haag met andere lidstaten. Afhankelijk van de uitkomsten volgt in het najaar een tweede fase, waarin de rol van vertrouwensdiensten en de toepassing van digitale wallets wordt verkend.
Gemeenten of leveranciers die willen aansluiten of feedback willen geven, zijn welkom. Neem contact op met Narwan Ramsodit narwan.ramsodit@enable-u.com of Indra Henneman via indra.henneman@vng.nl.
